قرار گرفتن موش ها در برابر پیش گیرنده های شعله در دوره ی پر ناتال، باعث تغییر اپی ژنوم کبد می شود

13 دسامبر 2019 - مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن موش ها و موش های صحرای در دوره ی پری ناتال در معرض پیش گیرنده های شعله[1] که بطور معمول در کالاهای خانگی یافت می شوند، باعث برنامه ریزی مجدد متابولیسم کبد به طور دائمی می شود، که اغلب در زندگی منجر به مقاومت به انسولین و بیماری کبد چرب غیر الکلی می گردد.

دکتر Alexander Suvorov، سم شناس محیطی در دانشگاه ماساچوست آمهرست و همکارانش در مسكو، مکانیسم احتمالی مسئول اثران این آلاینده را "تغییر در اپی ژنوم كبد" معرفی کردند. اپی ژنوم به تغییرات ارثی در بیان ژن بدون تغییر در توالی DNA اشاره دارد. دکتر Suvorov توضیح داد: "تغییرات در اپی ژنوم کبد می تواند تغییرات عملکردی کبد را توضیح دهد. ما دو مکانیسم اپی ژنتیک مختلف را بررسی کردیم و در هر دو تغییراتی را کشف نمودیم."

نتایج این تحقیق در ژورنال پزشکی Epigenomics منتشر شد، این مطالعه نشان داد كه قرار گرفتن در معرض آلاینده ی زیست محیطی پلی برومینیتد دیفنیل اتر (PBDE) از طریق بند ناف و شیر مادر متابولیسم كبد را به طور دائم در موشها تغییر می دهد. محققان موشهای صحرایی مادر را به اندازه کافی باPBDE ها تغذیه نمودند، تا باعث ایجاد غلظتی از چربی در آنها شوند که مشابه با غلظت چربی در انسانهای ساکن شهرهای بزرگ ایالات متحده است.

توله موشها هرگز به طور مستقیم در معرض این آلاینده قرار نگرفتند، اما تغذیه ی مادران آنها سبب شد که عملکرد کبد آنها برای همیشه تغییر کند. به طور معمول هنگامیکه عوامل استرس زا را حذف می کنید بهبودی حاصل می شود. اما در این جا، بهبودی اتفاق نمی افتد. تغییرات اپی ژنتیک می توانند در یک ردیف از تقسیمات سلولی پایدار باقی مانده و حتی می توانند به چندین نسل منتقل شوند.

این یافته ها به طور بالقوه برای انسان قابل استفاده است، فرضیه ی دکتر Suvorovو همکارانش در یک تحقیق جدید، با کمک مالی 230،000 دلاری از سوی مؤسسه ملی علوم بهداشت محیط زیست ادامه خواهد یافت.

دکتر Suvorov می گوید: تحقیقات جدید بر روی انسان می تواند قرار گرفتن نوزادان را در دوره ی پری ناتال در معرض پیش گیرنده های شعله- که در همه چیز از لباس خواب کودک گرفته تا پلاستیک و مبلمان وجود دارد-، با افزایش خطر دیابت و سایر اختلالات متابولیکی و همچنین بیماری های قلبی در بزرگسالی پیوند زند. تحقیقات ما ممکن است تأثیر شگرفی بر بهداشت عمومی و هزینه های بهداشت عمومی داشته باشد.

دکتر Suvorov گفت: در ایالات متحده ، با این که از سال 2013 استفاده از پیش گیرنده های شعله متوقف شد(پنج سال پس از آنکه اروپا به دلیل نگرانی های بهداشتی، استفاده از آنها را ممنوع کرد)، غلظت PBDE در بافتهای انسانی هنوز در حال افزایش است. این مواد شیمیایی بسیار پایدار هستند و بطور زیستی در بدن انباشته و تغلیظ می شوند. به احتمال زیاد ما هنوز تا حدود 50 سال دیگر در معرض این مواد هستیم. اما مهمتر از آن اینست که ما هرگز اثرات طولانی مدت قرار گرفتن در معرض این مواد را بطور عمیق تحلیل نکرده ایم.

دکتر Suvorov و همکارانش از داده ها و نمونه های مطالعه ی کوهورت آینده نگر GESTE[2] در کبک ، کانادا استفاده می کنند، که به منظور بررسی سمیتflame retardant  یا پیش گیرنده های شعله، در کودکان طراحی شده است. با پیگیری همین افراد در طول زمان، مطالعات کوهورت آینده نگر به محققان اجازه می دهند قبل از مشخص شدن نتیجه، میزان مواجهه را تعیین کنند، و مدارکی قوی تر از سایر طرح های مطالعاتی ارائه می دهند.

بین سالهای 2007 و 2009 ، مطالعه GESTE با پیگیری 269 زن باردار، با سن بارداری کمتر از 20 هفته، آغاز شد. دکتر Suvorov به بررسی ارتباط بین سطح PBDE در خون مادر و فعالیت پروتئینmTOR  در جفت نوزاد خواهد پرداخت. تصور می شود mTOR واسطه ی تغییرات در متابولیسم کبد ناشی از قرار گرفتن در معرض PBDE است. محققان همچنین با بررسی پروفایل لیپیدها و نشانگرهای آسیب کبدی در کودکان در سنین 8 تا 9 سالگی، اثرات قرار گرفتن در معرض PBDE بر میزان چربی های کودکان ارزیابی خواهند کرد.

دکتر Suvorov می گوید: ما فرض می کنیم که سطح بالای PBDE با تری گلیسیریدهای بالاتر در دوران کودکی همراه است و بیماریها بعدی را به وجود می آورد. سؤال اصلی تحقیق من اینست که در 50 سالگی برای این افراد چه اتفاقاتی خواهد افتاد؟

منبع:

Suvorov, A., et al. (2019) Rat liver epigenome programing by perinatal exposure to 2,2′,4′4′-tetrabromodiphenyl ether.Epigenomics. doi.org/10.2217/epi-2019-0315.

https://www.news-medical.net/news/20191213/Perinatal-exposure-of-rats-to-flame-retardants-changes-the-liver-epigenome.aspx

 



[1]پیش گیرنده‌های شعله ترکیب‌اتی هستند که به برخی مواد تولیدی مانند پلاستیک و پارچه افزوده می‌شوند یا به صورت روکش یا رویهٔ یک سطح بکار می‌روند تا آتش سوزی را به تاخیر بیندازند یا مانع از ایجاد آن شوند.

[2]the GEStation, Thyroid and Environment (GESTE) prospective birth cohort study